"You can't stop the waves, but you can learn to surf"
- Swami Satchitananda -
Acceptatie en bewuste actie
Het voordeel van bewust zijn, acceptatie en bewust antwoorden op situaties in plaats van onmiddellijk reactief gedrag is een terugkerend thema in mindfulnesstraining.
Acceptatie kan vaak de springplank zijn naar een vaardige actie om een innerlijke verandering te bereiken of een verandering in de externe wereld. Er zijn echter ook situaties en gevoelens die heel moeilijk, of helemaal niet, te veranderen zijn. In zulke situaties is het gevaar dat je blijft proberen een (op dat moment) onoplosbaar probleem op te lossen of dat je de realiteit van een situatie weigert te accepteren. Je blijft dan vaak het gevoel houden met je hoofd tegen muur te botsen. Je blijft jezelf veroordelen, en versterkt daarmee mogelijk gevoelens van angst of onzekerheid.
In zulke situaties kun je een gevoel van waardigheid en autonomie herwinnen door een bewuste beslissing te nemen om niet meer te proberen controle uit te oefenen en de situatie te accepteren zoals het is, met een milde en open houding naar de situatie te kijken en naar je reacties op de situatie. Het kiezen om niet te handelen geeft vaak meer ruimte dan gedwongen zijn om controle pogingen op te geven nadat het steeds weer mislukt.
De weg naar acceptatie, geduld, helderheid, flexibiliteit, moed, wijsheid is geen andere dan van moment-tot-moment bewust zijn. Probeer het eens. Zelfs als het leven even écht pijn doet en je hebt het gevoel even helemaal vaste grond onder je voeten te verliezen. Je krijgt te horen dat je een ongeneeslijke ziekte hebt, je partner bedriegt je en je huwelijk loopt op de klippen, je wordt ontslagen, of vals beschuldigd, … of iets anders. Je voelt je zo verdrietig, boos, machteloos en wanhopig. Als je iets kunt veranderen aan de situatie, doe het. Als je op dat moment echt niets kunt veranderen, kies er dan voor om niet te handelen en de situatie te accepteren zoals die nu is. Een wonderlijke ervaring die soelaas brengt.
Natuurlijk kun je er ook voor kiezen er op te meppen. Maar dat is een hele beoefening op zich! Verlies niet uit het oog wat het resultaat kan zijn.
Gebruik je paraplu
Een jonge vrouw die in India studeerde, nam zich voor om door te
mediteren liefdevolle vriendelijkheid en 'goodwill' te ontwikkelen.
Als ze in haar kamertje zat, vulde ze haar hart met 'loving
kindness' voor alle levende wezens. Maar elke dag als ze naar de
markt ging om eten te kopen, werd haar 'loving kindness' erg op
de proef gesteld door een marktkoopman die haar dagelijks
onderwierp aan ongewenste strelingen.
Op een dag kon ze er niet meer tegen en joeg de koopman door
de straat met een opgeheven paraplu. Maar tot haar schrik stond
haar leraar net in die straat zodat hij het hele spektakel kon
gadeslaan. Beschaamd ging ze voor hem staan en verwachtte dat
ze zou worden terechtgewezen voor haar woede.
"Wat jij zou kunnen doen" adviseerde haar leraar haar vriendelijk
"is je hart vullen met 'loving kindness' en sla dan met zoveel
mindfulness als je maar kan opbrengen, deze lastige vent op het
hoofd met je paraplu".
En soms is het dat wat we moeten doen. Het is makkelijk om dezevent op het hoofd te slaan met een paraplu. Het moeilijke is omhet te doen met al de 'loving kindness' in ons hart. Dat is onzeechte oefening.