Veiligheid: leven of overleven
Een van de belangrijkste factoren voor een gelukkig en succesvol leven is ondubbelzinnig een gevoel van veiligheid. Het is de basis voor creativiteit, liefde, plezier en betekenis. Heb je je ooit gerealiseerd dat je 24/7 naar veiligheid op zoek bent? Maar hoe kan je je veilig voelen in deze veeleisende, alsmaar veranderende en soms bedreigende wereld? Denk je dat je hiervoor afhankelijk bent van anderen of van omstandigheden? Iedereen krijgt te maken met tegenslag en teleurstelling in het leven en allemaal hebben we op verschillende gebieden heling nodig. Heling leidt naar transformatie. Gelukkig kun je hier zelf veel meer aan doen dan je denkt. Hoe? Dat lees je hier.
Dimensies van (on)veiligheid
Veiligheid of onveiligheid heeft veel betekenissen. Het is de eerste human given en ook Maslow geeft al aan dat het begint met een dak boven je hoofd op een veilige plek met voldoende voeding en kleding. Maar zelfs op een plek waar geen oorlog is, kan je in een fysieke of verbale gewelddadige relatie zijn; een inbreker kan de boel verstieren of een groep jongeren de boel onveilig maken. Sommige mensen zijn uit oorlogsgebieden op een veilige plek aangekomen, en het lukt ze maar niet de superalertheid van binnen af te zetten. Waar ze ook wonen, ze voelen zich nooit veilig. Als kinderen in een bedreigende gewelddadige situatie zijn opgegroeid, vinden ze het als volwassene vaak moeilijk anderen te vertrouwen.
Veiligheid is werk in uitvoering
We leven in een wereld waarin ieder moment van alles kan gebeuren. Als we dat realistisch onder ogen zien, weten we dat veiligheid creëren altijd ‘werk in uitvoering’ is, het gaat om een dynamisch evenwicht. Het is goed om alert te zijn, wie weet wat er om de hoek loert? Het ene moment ben je manager van je afdeling, het volgende moment wordt je afdeling wegbezuinigd en moet je op zoek naar nieuw werk. Of het ene moment voel je je veilig in de armen van je lief en het volgende moment blijkt hij/zij er een ander op na te houden en gaat bij je weg. Ineens krijgt je kerngezonde pup diarree en twee dagen later is hij dood. Geen fictie, werkelijkheid.
Bronnen
Veel mensen kennen het gevoel van als kind veilig bij een dierbaar persoon op schoot zitten of andere veilige plekken en momenten. Die herinneringen vormen in ons hart een schatkist van goede ervaringen verbonden aan bepaalde plaatsen, situaties, kleuren, geuren, geluiden, etc. Daar kunnen we altijd weer verbinding mee maken, ook als we later de onvermijdelijke teleurstellingen en tegenslagen tegenkomen.
Mindfulness geeft emotionele veiligheid
De vraag is hoe wij omgaan met de ‘downs’ in het leven en daarvoor is het ook nuttig te zien hoe we met de ‘ups’ omgaan. Echte emotionele veiligheid komt van binnen uit en is niet afhankelijk van wat anderen zeggen of doen of van de omstandigheden. Emotionele veiligheid kan ontstaan door ons bewust te zijn van wat we voelen terwijl we het voelen. Het gaat erom dat we die gevoelens kunnen herkennen, identificeren en dat we het ultieme risico nemen onszelf toe te staan ze te voelen. Er zijn ook veel mensen die nooit het gevoel van fundamentele veiligheid als kind ervaren hebben, zij het bv door oorlog, verwaarlozing, geweld. Dan is het zaak om met professionele hulp weer dat fundament van veiligheid in onszelf te ontdekken en ontwikkelen.
Het wonderlijke neurale universum: onbegrensd vermogen te veranderen/helen
De nieuwste ontwikkelingen in de neurowetenschap laten ons zien dat:
- Onze hersenen in staat zijn tot ongekende vormen van verandering en herstel
- Een omgeving met liefdevolle relaties de helende werking van ons brein stimuleert, daar hoort zelfcompassie bij.
We zien de dingen niet zoals ze zijn,
We zien de dingen zoals wij zijn
Anais Nin
Hoe we op dit moment aandacht geven, heeft de kracht het verleden te helen – het heden te bevrijden – en stelt ons in staat een betere toekomst te creëren. Mindfulness helpt je je meer bewust te zijn van enerzijds je eigen kwetsbaarheid, en anderzijds tegelijkertijd je enorme veerkracht en vitaliteit en het onbegrensde vermogen van je brein om te helen zodat je kunt bloeien in leven en werk.