Rust roest
Zit je lekker? Ga eens staan en maak wat bewegingen terwijl je dit leest. Als je daar een gewoonte van maakt, leef je misschien wat langer!
Tjonge jonge, wat is beweging toch goed voor ons. Het houdt ons lichaam fit en ons brein actief. Mensen die regelmatig in beweging zijn, hebben minder kans op hart- en vaatziektes, diabetes, bepaalde kankersoorten, depressie en bovendien is het goed voor je stofwisseling en cholesterolgehalte. Beweging houdt ook je brein gezond, het leidt tot mentale activiteit, creativiteit, een beter geheugen en betere mentale prestaties. Kinderen worden slimmer, want beweging verbetert de concentratie en het leervermogen en het remt dementie bij ouderen. In deze blog kun je lezen over de gevaren van stilzitten en geef ik 11 tips om moeiteloos in beweging te blijven.
Sporten is niet genoeg
Stel dat je een zittend beroep hebt en dagelijks urenlang achter de computer zit. Niet erg, denk je, vanavond ga ik even sporten of rennen met m’n hond. Maar af en toe een uurtje sporten weegt niet op tegen het schadelijke effect van urenlang stilzitten, blijkt uit een onderzoek van Prof. Dr. Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie aan de VU in Amsterdam.
Roken is dodelijk en lang stilzitten ook
Stilzitten is dodelijk, daar raken wetenschappers de laatste tijd steeds meer van overtuigd. Inactiviteit is zelfs doodsoorzaak nummer twee in westerse landen, na roken. Op nummer drie staat alcohol.
Ons lichaam is er op gebouwd om veel te bewegen, maar we zitten urenlang stil op school of kantoor. Dus twee of drie keer per week sporten is fantastisch, maar niet genoeg, net zo min als een dagelijks half uurtje matig intensief bewegen. Het probleem zit ‘m in wat we de rest van de dag doen: hoeveel tijd zit je nog in de auto, achter je laptop, je bureau, op de bank voor de tv of met een boek? Volgens Scherder is lang stilzitten zelfs net zo schadelijk als roken.
Kun je niet stilzitten op je stoel? Good for you!
Wippen met je voeten achter je bureau, draaien in je stoel, misschien irritant voor je collega’s, maar voor jou allemaal zo slecht nog niet! Als je werk je veroordeelt om acht uur per dag op een stoel te zitten, loop je gezondheidsrisico. Veel werkgevers denken er nog niet over na, en daarom komt TNO dit najaar met een voorstel voor een norm voor hoe lang mensen maximaal aaneengesloten stil mogen zitten.
We denken onszelf een plezier te doen door zo gemakzuchtig en lui mogelijk te zijn: liften, roltrappen, allerlei vervoersmiddelen en hulpmiddelen dragen eraan bij dat we fysiek zo min mogelijk hoeven te doen. We vergeten dat hoe minder we lichaamsdelen en organen gebruiken, hoe slechter ze gaan functioneren. Zo zien we steeds meer mensen met obesitas, aandoeningen van de lever, verminderde werking van de alvleesklier, osteoporose, verstijving en pijnklachten van de wervelkolom.
Tabletnek, IPad-arm en smartphonepols
Vroeger hadden we RSI en nu doen varianten als tabletnek, IPad-arm en Smartphonepols hun intrede. Door lange tijd achter schermen door te brengen, zitten kinderen continu voorovergebogen en krijgen te veel spanning op nek, armen en pols. Omdat kinderwervels nog in de groei zijn, leidt dit soms zelfs tot een blijvende kromming in de rug. Maar ook bij ouderen leidt het tot verschillende vormen van fysiek ongemak zoals nek- en schouderpijn, spanningshoofdpijn etc.
Mindfulness in beweging
Mindful leven, mindful werken en ook mindful stilzitten en bewegen natuurlijk. Hoe kunnen we mindfulness gebruiken om narigheid te voorkomen doordat we vaak te lang stil zitten, en juist om beweging en actie in ons leven te brengen? Met mindfulness leer je de eerste stappen van objectief en zonder oordeel waarnemen. Niet alleen als het lichaam stil is tijdens het zitten of de bodyscan, maar ook in beweging tijdens de loopmeditatie.
Het heeft grote voordelen je waarnemingsvermogen rondom bewegen te ontwikkelen. Het maakt je gevoeliger voor spanning tijdens het bewegen, maar het kan je ook helpen fouten tijdens het bewegen te verminderen. Door mindfulness leer je beter te vertrouwen op je innerlijke waarneming van je beweging. Zo loop je minder blessures op.
Mindful stil zitten
Ook ben je je meer bewust van je houding als je stil zit, in de auto, achter je laptop, voor de tv. Je wordt fijngevoeliger voor onnodige spanning in je fysieke houding of in de adem. Je voelt eerder wanneer het nodig is even te bewegen, meer te ontspannen of te gaan verzitten. Met aandacht zoek je de meest geschikte positie om op het juiste moment een geschikte beweging te maken of een strekoefening te doen.
Verander je mindset: liever lui dan moe wordt liever actief dan lui
Scherder is een groot pleitbezorger van door-de-dag-heen meer te bewegen. Door regelmatig even op te staan, een stukje te lopen of te fietsen worden meer calorieën verbrandt dan door één uur per dag te sporten. De oplossing ligt in het leiden van een actief leven. Heb er zin in om actief te zijn, het geeft meer energie en plezier!
11 Tips voor een actief en bewogen leven
1. Blijf regelmatig sporten, en zorg minimaal voor een half uurtje matig intensieve dagelijkse beweging.
2. Boodschappen met de fiets ipv auto en breng kinderen op de fiets naar school
3. Met de tram of bus een halte eerder uitstappen en het laatste stukje lopen
4. Ren regelmatig even de trap op en neer en neem als het kan de trap ipv de lift
5. Gebruik je lunchpauze altijd om even te bewegen – het liefst buiten
6. Zet je printer en koffieapparaat niet te dichtbij
7. Als je stil zit, verander dan regelmatig even van houding; rek jezelf regelmatig even uit achter je bureau. Of doe een paar yoga-oefeningen
8. Welke activiteiten zou je ook staand of lopend kunnen doen ipv zittend?
9. Maak een wandeling met de hond, maak je huis schoon, zet muziek op en dans
10. Gebruik een ‘activity tracker’ of gezondsheidsapp om meer zicht te krijgen op je activiteiten en de mate van bezigheid gedurende de dag
11. Wees creatief in het bedenken van meer mogelijkheden voor een actief leven en hou het vol! Zodra je stopt met je actieve levensstijl, stoppen ook de gunstige effecten ervan