Wat is welzijn?
Mentale gezondheid/welzijn is geen vastomlijnd begrip. Je kunt er alle kanten mee op.
Hoe scoor jij op de volgende ‘checklist voor welzijn’? Scoor je overal voldoende? Of zitten er ook dikke onvoldoendes bij? Hoe lang is dat al zo? Als je voor langere tijd bij één of meerdere van de onderstaande punten onvoldoende scoort, gaat het waarschijnlijk even niet zo goed met je. Laat het niet te lang doorsudderen, je kunt er iets aan doen.
Checklist voor mentale gezondheid
- Je veilig voelen, thuis, op straat, op je werk
- Een gevoel van controle en vrijheid hebben
- Je goed voelen over jezelf, zowel als je alleen bent als in relaties; zowel privé als in je werk
- Het gevoel hebben gewaardeerd te worden
- Aandacht geven en ontvangen
- Regelmatig kwaliteitstijd alleen hebben
- Het vermogen om te kunnen gaan met teleurstelling en tegenslag
- Altijd nieuwe mogelijkheden kunnen zien en benutten
- Je verbonden voelen met jezelf en je community
- Je voldoende uitgedaagd voelen
- Voelen dat je leven zin heeft
Voorgoed van je vervelende gevoelens af?
Natuurlijk betekent welzijn niet dat je altijd gelukkig bent. En ook niet dat je niet regelmatig tegenslag en teleurstelling tegenkomt. En ook niet dat je niet regelmatig pijnlijke emoties zult ervaren zoals verdriet, verlies, somberheid, rouw, mislukking, angst en boosheid. Dat hoort bij het leven.
Ook ik heb me tijdens mijn scheiding een periode onveilig gevoeld en ineens ‘alleen op de wereld’, terwijl ik altijd heel onafhankelijk was geweest. Ik had het gevoel minder controle te hebben over m’n leven. Ik had nóóit gedacht dat dit me zou kunnen overkomen, voelde daarbij allerlei heftige emoties zoals verdriet, somberheid, boosheid.
Natuurlijk zijn de gedachtes die daarbij op komen, niet perse ‘waar’. En er is een andere kant aan het verhaal. Maar het is het verhaal van het emotiebrein op dat moment, wat levensecht kan lijken en een effect op je heeft, waardoor je je slachtoffer voelt.
Wat is mindfulness?
Mindfulness heeft me op alle terreinen geholpen. Het is een proces, geen quick fix. Ik beoefen het al 30 jaar en geef al ruim 10 jaar mindfulness trainingen. Mindfulness gaat over het ontwikkelen van (de kwaliteit van) je aandacht. Dat doe je niet alleen als je mediteert maar bij al je activiteiten. Het wordt een manier van leven en werken. In mindfulness leer je in plaats van overweldigd te raken door heftige emoties,
of je werkdruk, informatie- overload, talloze afleidingen, je bewust te zijn van je gedachtes, gevoelens en emoties, zonder je te laten meesleuren. Je kunt ze managen. Je kunt bewuste keuzes maken.
Dankzij mijn mindfulness practice kwam ik weer uit het dal. Mijn checklist voor welzijn ziet er op dit moment weer goed uit. Maar zoals je ondertussen wel weet, het is en blijft werk in uitvoering.
Als je het niet doet
Mindfulness is waardevol voor iedereen in ons drukke westerse leven. Als je het niet doet is het risico groot dat je traint in mindlessness en onrust. Dan heb je continu een opgejaagd gevoel. Het leven voelt onveilig, alsof je geen controle hebt, alsof je geleefd wordt. Je gaat eerder twijfelen aan jezelf, doe je het wel goed allemaal? Je voelt je sneller afgewezen. Je voelt je niet uitgedaagd, maar bent aan het overleven. Je hebt geen ruimte voor creativiteit, ziet geen mogelijkheden, maar voelt je vastzitten. De hele ‘checklist voor welzijn’ hierboven valt in duigen.
Mindfulness vergroot mentale gezondheid
Met mindfulness train je in eerst een adempauze nemen, i.p.v. direct reactief gedrag. Je leert beter je pijn echt onder ogen te zien, te doorvoelen en los te laten i.p.v. het weg te willen duwen en vermijden. Zo verwerk je het op een dieper niveau. Je leert helderder zien, en bewustere keuzes maken. Hiermee leer je je mentale gezondheid en welzijn managen.
Zoals gezegd, pijnlijke situaties en emoties zoals somberheid, stress en angst horen bij het leven. Maar als je ze te lang laat aanhouden, zonder er iets aan te doen, kunnen ze uitgroeien tot grotere problemen, zoals angststoornissen, depressie, verslaving en burn-out.
Dit kan een ieder van ons overkomen. Meer mensen dan je denkt hebben hier last van, maar ze praten daar liever niet over, dus je weet het niet en ze zijn heel handig in het verbergen.
Optimaal Welzijn kun je trainen
Ons menselijk leven heeft een enorme capaciteit voor welzijn en geluk. Het is jammer om op de overlevingsmodus te stagneren. Met mindfulness ontwikkel je mentale veerkracht en gezondheid en kun je floreren. Dat betekent dat je:
- Je talenten en potentieel optimaal ontwikkelt en benut
- Je beter omgaat met de hoogte- en dieptepunten van het leven
- Volledig jouw rol speelt binnen je familie, je werk, je vriendenkring, je community